PROJEKT OBYWATELSKI USTAWY
z kwietnia 2024 roku
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM I OBRONIE CYWILNEJ

Rozdział I
ZARZĄDZANIE KRYZYSOWE
Przepisy ogólne

Rozdział II
OBRONA CYWILNA
Na podstawie Art. 5 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej oraz oświadczenia rządowego z dnia 7 stycznia 1992 r. w sprawie ratyfikacji przez Rzeczpospolitą Polską Protokołów dodatkowych do Konwencji genewskich z 12 sierpnia 1949 r.: dotyczącego ochrony ofiar międzynarodowych konfliktów zbrojnych (Protokołu l) oraz dotyczącego ochrony ofiar niemiędzynarodowych konfliktów zbrojnych (Protokołu II), sporządzonych w Genewie dnia 8 czerwca 1977 r. (Dz. U. Nr 41,poz. 175 i 176 z 1992 r. . oraz z 2015 r. poz. 1056) w celu stworzenia fundamentów odporności Rzeczypospolitej Polskiej na zagrożenia zarządza się co następuje::
§1
Przepisy ogólne
1.1. Ustawa określa:
1) zasady organizacji i funkcjonowania zarządzania kryzysowego i obrony cywilnej oraz jej zadania w czasie pokoju, stanów nadzwyczajnych i w czasie wojny;
2) prawa i obowiązki obywateli w zakresie ochrony ludności;
3) organy właściwe w zakresie ochrony ludności oraz inne podmioty realizujące zadania z zakresu ochrony ludności i obrony cywilnej;
4) zasady informowania, ostrzegania i alarmowania przed zagrożeniami,
5) zasady powszechnej edukacji społeczeństwa w zakresie ochrony ludności w tym wykorzystanie środków masowego przekazu oraz ćwiczenia z zakresu samoobrony, ochrony ludności i obrony cywilnej;
6) zasady przygotowania i funkcjonowania ochrony ludności w czasie wojny oraz realizowania zadań wynikających z I Protokołu dodatkowego do Konwencji genewskich z dnia 12 sierpnia 1949 r. dotyczącego ochrony ofiar międzynarodowych konfliktów zbrojnych;
7) zasady finansowania i zabezpieczenia wsparcia logistycznego realizacji zadań ochrony ludności,
8) powszechność udziału obywateli w realizacji zadań zarządzania kryzysowego i obrony cywilnej;
9) kultura organizacyjna obrony cywilnej
a. rozwinięcie mobilizacyjne obrony cywilnej w Polsce – zorganizowane, przeszkolone, gotowe do mobilizacji nowoczesne społeczeństwo obywatelskie, testowanie zdolności wykonawczych, wdrożenie wniosków z ćwiczeń,
b. konkursowa rekrutacja, kadencyjność 7 lat (zagwarantowanie ciągłości kierowniczej OC i ZK) wyższych stanowisk w obronie cywilnej,
c. kultura debriefingu, (wsparcia psychologicznego),
d. organizacje pozarządowe (NGO) jako istotne zasoby w strukturach zarządzania kryzysowego i obrony cywilnej.
2. Ustawa systematyzuje terminologię ochrony ludności – która zawiera w sobie obronę cywilną jako przygotowanie i realizację zadań ochrony ludności oraz zakres ograniczeń wolności i praw człowieka i obywatela w czasie stanu wojennego określonych ustawą z dnia 29 sierpnia 2002 r. o stanie wojennym oraz kompetencjach Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych i zasadach jego podległości konstytucyjnym organom Rzeczpospolitej Polskiej (tj. Dz. U. z 13 października 2022 r. poz. 2091), Ustawą z 21 czerwca 2002 r. o stanie wyjątkowym (tj. Dz. U. z 17 października 2017 r. poz. 1928).
3. Celem ochrony ludności jest także wspieranie przedsięwzięć ochrony ludności poza granicami kraju w ramach pomocy humanitarnej, ratowniczej, technicznej i eksperckiej, w trybie i na zasadach wynikających z prawa międzynarodowego i zawartych umów.
§2
Ilekroć w ustawie jest mowa o:
1) ochronie ludności – rozumie się przez to zintegrowaną działalność organów administracji publicznej właściwych w sprawach ochrony ludności i podmiotów realizujących zadania mających na celu ochronę życia i zdrowia ludności przebywającej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz ochronę infrastruktury i mienia, środowiska naturalnego i dziedzictwa kulturowego w przypadku wystąpienia zagrożenia, oraz obronę cywilną jako przygotowanie i realizacja zadań ochrony ludności po wprowadzeniu stanu wojennego i w czasie wojny określonych Ustawą z dnia 29 sierpnia 2002 r. o stanie wojennym oraz kompetencjach Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych i zasadach jego podległości konstytucyjnym organom Rzeczpospolitej Polskiej (tj. Dz. U. z 13 października 2022 r. poz. 2091), Ustawą z 21 czerwca 2002 r. o stanie wyjątkowym (tj. Dz. U. z 17 października 2017 r. poz. 1928).
2) obronie cywilnej – rozumie się przez to wypełnianie wszystkich lub niektórych zadań humanitarnych mających na celu ochronę ludności cywilnej, zakładów pracy, infrastruktury krytycznej, urządzeń użyteczności publicznej i dóbr kultury przed niebezpieczeństwami wynikającymi z działań zbrojnych, katastrof technicznych lub klęsk żywiołowych i przezwyciężanie ich bezpośrednich następstw, jak też zapewnienie warunków koniecznych do przetrwania ludności, udzielanie pomocy poszkodowanym po wprowadzeniu stanu wojennego i w czasie wojny w rozumieniu art. 61 pierwszego Protokołu dodatkowego do Konwencji genewskich z dnia 12 sierpnia 1949 r. dotyczącego ochrony ofiar międzynarodowych konfliktów zbrojnych sporządzonego w Genewie dnia 8 czerwca 1977 r. oraz współdziałanie w zwalczaniu klęsk żywiołowych i zagrożeń środowiska oraz usuwaniu ich skutków zgodnie z ustawą z 18 kwietnia 2002 r. o stanie klęski żywiołowej (Dz. U. z 1 października 2017 r. poz. 1897),
3) pomocy humanitarnej – rozumie się przez to działania organów administracji publicznej właściwych w sprawach ochrony ludności oraz innych podmiotów realizujących zadania z zakresu ochrony ludności, prowadzonych w celu udzielenia pomocy ludności dotkniętej skutkami klęsk żywiołowych, sytuacji kryzysowych, konfliktów zbrojnych, konsekwencjami wymuszonej migracji, realizowaną na zasadach bezstronności, neutralności i niezależności, a także adekwatności i szybkości reagowania;
4) zagrożeniach – rozumie się przez to sytuacje wywołane działaniem sił natury lub zdarzenia wywołane działaniem człowieka w czasie pokoju i wojny, których wystąpienie stwarza niebezpieczeństwo dla zdrowia i życia ludzi oraz zdarzenia mogące spowodować znaczne straty w mieniu, w tym straty w dziedzictwie kulturowym oraz środowisku naturalnym;
5) pomocy doraźnej – rozumie się przez to tymczasowe zakwaterowanie, zaopatrzenie w niezbędne do przetrwania środki pierwszej potrzeby np. żywność, woda, energia, podstawowe warunki sanitarne w początkowej fazie działań ratowniczych, do czasu objęcia poszkodowanych świadczeniami systemu pomocy społecznej;
6) zasobach ochrony ludności – rozumie się przez to siły i środki zaplanowane i przeznaczone do wykorzystywania w celu realizacji zadań ochrony ludności, w tym ludzi, infrastrukturę, środki techniczne, materiałowe i finansowe oraz bazy danych i systemy telekomunikacyjne;
7) ćwiczeniach z zakresu ochrony ludności i obrony cywilnej – rozumie się przez to sprawdzenie i doskonalenie obowiązujących rozwiązań w zakresie ochrony ludności, polegające w szczególności na weryfikacji procedur obiegu informacji, podejmowania decyzji, uruchamiania i dysponowania sił i środków służących realizacji zadań ochrony ludności, w tym procedur informowania, ostrzegania i alarmowania, procedur ewakuacji, organizacji identyfikacji osób poszkodowanych;
8) organizacji obrony cywilnej – rozumie się przez to organizacje, o których mowa w pierwszym Protokole dodatkowym do Konwencji genewskich z dnia 12 sierpnia 1949 r. dotyczącym ochrony ofiar międzynarodowych konfliktów zbrojnych sporządzonego w Genewie dnia 8 czerwca 1977 r.;
9) krajowy system zarządzania kryzysowego – rozumie się przez to jednolity, zautomatyzowany, odporny na uszkodzenia (redundantny), sieciocentryczny system telekomunikacyjny przeznaczony do kierowania, monitorowania bieżącej sytuacji oraz zarządzania bazami danych sił i środków dedykowanych do ochrony ludności i Obrony Cywilnej.
10) formacje obrony cywilnej – podstawowe jednostki organizacyjne przeznaczone do wykonywania zadań obrony cywilnej. Formacje obrony cywilnej składają się z pododdziałów obrony cywilnej przeznaczonych do wykonywania zadań ogólnych lub specjalnych.
11) staroście – rozumie się przez to również prezydenta miasta na prawach powiatu;
12) wójcie – rozumie się przez to również burmistrza, prezydenta miasta, za wyjątkiem prezydenta miasta na prawach powiatu.
§3
1, Zadania obrony cywilnej:
1) wykrywanie zagrożeń oraz ostrzeganie i alarmowanie;
2) organizowanie ewakuacji ludności, zwierząt, mienia;
3) przygotowanie i organizowanie schronów i ukryć;
4) zaopatrywanie ludności w sprzęt i środki ochrony indywidualnej;
5) zaciemnianie i wygaszanie oświetlenia;
6) organizowanie i prowadzenie akcji ratowniczych;
7) udzielanie poszkodowanym pomocy medycznej i opieki religijnej;
8) walka z pożarami;
9) wykrywanie i oznaczanie stref niebezpiecznych, przygotowanie oraz prowadzenie zabiegów sanitarnych i weterynaryjnych, odkażanie odzieży, transportu i terenu;
10) ochronę żywności i innych dóbr niezbędnych do przetrwania;
11) organizowanie doraźnych pomieszczeń i zaopatrzenia dla poszkodowanej ludności;
12) ewakuacja i ochrona dóbr kultury przed zagrożeniami,
13) ochrona urządzeń użyteczności publicznej i ważnej dokumentacji;
14) doraźna pomoc dla przywrócenia i utrzymania porządku w strefach dotkniętych klęskami;
15) doraźne przywrócenie działania niezbędnych służb użyteczności publicznej, w tym pomoc w budowie i odbudowie awaryjnych ujęć wody pitnej;
16) doraźne grzebanie zmarłych;
17) dodatkowe rodzaje działalności, niezbędne dla wypełnienia któregoś z zadań wyżej wymienionych, w tym planowanie i prace organizacyjne,
18) powszechnej edukacji społeczeństwa w zakresie budowania odporności na zagrożenia i sytuacje awaryjne;
19) Przygotowanie zakładów pracy podwójnego przeznaczenia do przejścia ze stanu pokoju do stanu wojny oraz w zakresie zachowania ciągłości działania po awariach, sabotażu lub oddziaływaniu kinetycznym przeciwnika w zakresie przywracania zdolności infrastruktury komunalnej, zaopatrzeniowej i produkcji na czas wojenny;
20) realizację zadań wymienionych w pkt. 2 do 19 regulują odpowiednie Rozporządzenia Rady Ministrów.
2. Zadania obrony cywilnej w czasie pokoju obejmują:
1) działalność planistyczną i prace organizacyjne,
2) działalność edukacyjną oraz ćwiczenia w zakresie problematyki zarządzania kryzysowego i obrony cywilnej,
3) przygotowanie ludności do uczestnictwa w powszechnej samoobronie,
4) realizację zadań wymienionych w pkt. 1 do 3 regulują odpowiednie Rozporządzenia Rady Ministrów.
3. Organizacje obrony cywilnej w okresie pokoju mogą również współdziałać w zwalczaniu klęsk żywiołowych i zagrożeń środowiska oraz usuwaniu ich skutków, organizowanym i prowadzonym przez inne organy.
§4
Struktura organizacyjna obrony cywilnej funkcjonuje w ramach struktury organizacyjnej zarządzania kryzysowego. W skład organów realizujących zadania obrony cywilnej wchodzą:
1. Rada Ministrów kieruje zarządzaniem kryzysowym i obroną cywilną na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej w ramach Rządowego Zespołu Zarządzania Kryzysowego i Obrony Cywilnej, Przewodniczącym RZZK i OC jest Prezes Rady Ministrów RP,
2. W przypadkach niecierpiących zwłoki zarządzaniem kryzysowym i obroną cywilną kieruje Minister (Szef) Urzędu ds. Zarządzania Kryzysowego i Obrony Cywilnej, zawiadamiając niezwłocznie o swoich działaniach Prezesa Rady Ministrów,
3. Wypracowane decyzje Przewodniczącego RZZK i OC lub Ministra (Szefa) Urzędu ds. ZK i OC przekazuje podległym strukturom Szef Rządowego Centrum Bezpieczeństwa,
4. Zespołami Zarządzania Kryzysowego i Obrony Cywilnej Ministerstw i odpowiednich Urzędów Centralnych kierują Ministrowie i Kierownicy Urzędów Centralnych,
5. Ministrowie i Kierownicy Urzędów Centralnych realizują zadania zarządzania kryzysowego i obrony cywilnej przy pomocy Wydziałów Zarządzania Kryzysowego i Obrony Cywilnej,
6. Ministrowie i Kierownicy Urzędów Centralnych powołują Centra Zarządzania Kryzysowego i Obrony Cywilnej
7. Organem właściwym w sprawach zarządzania kryzysowego i obrony cywilnej w województwie jest Wojewoda, który powołuje Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego i Obrony Cywilnej. Przewodniczącym Zespołu jest Wojewoda,
8. W skład zespołu wojewódzkiego może wchodzić przedstawiciel samorządu województwa, wyznaczony przez marszałka województwa.
9. Zarząd województwa uczestniczy w realizacji zadań z zakresu zarządzania kryzysowego, w tym planowania cywilnego, wynikających z jego kompetencji.
10. Organem pomocniczym wojewody jest Wydział Bezpieczeństwa, Zarządzania Kryzysowego i Obrony Cywilnej,
11. Wojewoda tworzy wojewódzkie centrum zarządzania kryzysowego,
12. Marszałek województwa wchodzi w skład Wojewódzkiego Zespołu Zarządzania Kryzysowego i Obrony Cywilnej jako Zastępca Przewodniczącego,
13. Organem właściwym w sprawach zarządzania kryzysowego i obrony cywilnej w powiecie jest Starosta, który powołuje Powiatowy Zespół Zarządzania Kryzysowego i Obrony Cywilnej,
14. Organem pomocniczym starosty jest Wydział Zarządzania Kryzysowego i Obrony Cywilnej,
15. Starosta tworzy powiatowe centrum zarządzania kryzysowego,
16. Organem właściwym w sprawach zarządzania kryzysowego i obrony cywilnej miasta, gminy jest Prezydent, Burmistrz i Wójt, który powołują Miejskie, Gminne Zespoły Zarządzania Kryzysowego i Obrony Cywilnej,
17. Organem pomocniczym Prezydenta, Burmistrza i Wójta jest Referent (specjalista) ds. Zarządzania Kryzysowego i Obrony Cywilnej,
18. Prezydent, Burmistrz i Wójt może tworzyć gminne centrum zarządzania kryzysowego lub stały dyżur,
19. Dyrektor, Kierownik, Właściciel zakładu pracy zaliczanego do infrastruktury krytycznej tworzy Zakładowy Zespół Zarządzania Kryzysowego i Obrony Cywilnej,
20. Dyrektor, Kierownik, Właściciel zakładu pracy zatrudniający minimum 50 pracowników tworzy Zakładowy Zespół Zarządzania Kryzysowego i Obrony Cywilnej,
21. Organem pomocniczym Dyrektora, Kierownika Właściciela zakładu pracy jest zespół lub referenci (specjaliści) ds. Zarządzania Kryzysowego i Obrony Cywilnej,
22. Strukturę organizacyjną i zakres obowiązków wymienionych w pkt. 1 – 21 zespołów, wydziałów i centrów zarządzania reguluje Rozporządzenie Rady Ministrów.
§5
Zasady współdziałania struktur organizacji zarządzania kryzysowego, formacji i organizacji obrony cywilnej.
1. Współdziałanie struktur organizacyjnych zarządzania kryzysowego z organizacjami obrony cywilnej w zwalczaniu klęsk żywiołowych, zagrożeń środowiska oraz zagrożeń wojennych w usuwaniu ich skutków polega na wspólnym udziale w akcjach ratowniczych.
2. Do zwalczania klęsk żywiołowych, zagrożeń środowiska i zagrożeń wojennych oraz usuwania ich skutków może być użyta każda formacja obrony cywilnej.
3. Decyzje o udziale formacji obrony cywilnej w zwalczaniu klęsk żywiołowych, zagrożeń środowiska i zagrożeń wojennych oraz usuwaniu ich skutków podejmuje właściwy terenowo wójt, burmistrz, prezydent, starosta, wojewoda, minister na wniosek organu prowadzącego akcję ratowniczą.
4. Formacje obrony cywilnej podczas udziału w zwalczaniu klęsk żywiołowych, zagrożeń środowiska i zagrożeń wojennych oraz usuwaniu ich skutków podlegają organowi kierującemu akcją ratowniczą.
5. Wójt, burmistrz, prezydent, starosta, wojewoda, minister uwzględniają w programach szkolenia przygotowanie formacji obrony cywilnej do uczestnictwa w akcjach ratowniczych w razie klęsk żywiołowych, zagrożeń środowiska i zagrożeń wojennych a także usuwania ich skutków.
6. Współdziałające w zwalczaniu klęsk żywiołowych, zagrożeń środowiska i zagrożeń wojennych personel i formacje obrony cywilnej mogą być użyte w szczególności do:
1) dokonywania bieżących analiz i ocen stanu zagrożenia oraz prognozowania możliwych skutków tych zagrożeń,
2) wykrywania zagrożeń, ostrzegania i alarmowania ludności, sił ratowniczych oraz organów odpowiedzialnych za ich zwalczanie,
3) planowania działań ratowniczych,
4) szkolenia ludności w zakresie samoobrony przed zagrożeniem,
5) udziału w akcji ratowniczej.
7. Akcję ratowniczą na miejscu zdarzenia organizuje i kieruje nią najstarszy rangą przedstawiciel Państwowej Straży Pożarnej. (Art. 20.1 ustawy o Państwowej Straży Pożarnej Dz. U. z 2022 r. poz. 1969)



§6
Ogólne zasady tworzenia i przeznaczania formacji obrony cywilnej, ich ramowe struktury organizacyjne i podporządkowanie oraz zasady wyposażania w niezbędny sprzęt i środki.
1. Terenowe formacje obrony cywilnej tworzą ministrowie, wojewodowie, starostowie, wójtowie lub burmistrzowie (prezydenci miast) a zakładowe zarządzający zakładem pracy zatrudniającym powyżej 50 pracowników, uwzględniając w szczególności: skalę występujących zagrożeń, rodzaj formacji, ich przeznaczenie, stan osobowy i organizację wewnętrzną.
2. W zakładach pracy, przedsiębiorstwach zatrudniających poniżej 50 pracowników mogą być tworzone wspólne formacje obrony cywilnej dla kilku sąsiadujących ze sobą zakładów.
3. W gminach i w zakładach pracy, w których utworzono co najmniej dwie formacje obrony cywilnej, może być powołana gminna lub zakładowa komenda obrony cywilnej.
4. Komendanci formacji obrony cywilnej podlegają organom tworzącym te formacje.
5. Liczbę i rodzaj powoływanych formacji obrony cywilnej ustala organ tworzący te formacje,
6. Na zakłady pracy stwarzające, w przypadku ich awarii zagrożenie dla okolicznej ludności i środowiska mogą być nakładane przez Prezydenta, Burmistrza lub Wójta zadania związane z ochroną ludności i likwidacją skutków awarii technicznej i klęsk żywiołowych,
7. W zakładach pracy, w których gromadzone są substancje stwarzające zagrożenie dla życia i zdrowia okolicznej ludności oraz środowiska, tworzy się formacje obrony cywilnej niezależnie od ilości zatrudnionych pracowników zdolne do samodzielnego prowadzenia działań ratowniczych w strefach bezpośredniego zagrożenia.
8. Rodzaje formacji obrony cywilnej, ich strukturę organizacyjną, czasy osiągania gotowości do działania oraz zadania i wyposażenie reguluje Rozporządzenie Rady Ministrów.
9. Członkami formacji obrony cywilnej zostają kobiety i mężczyźni pomiędzy 18 a 70 rokiem życia, posiadającymi przydział mobilizacyjny do służby w obronie cywilnej,
10. Przydziały mobilizacyjne do formacji obrony cywilnej nadaje Szef Wojskowego Centrum Rekrutacji,
11. Z wnioskiem o nadanie przydziału mobilizacyjnego do Szefa Wojskowego Centrum Rekrutacji występuje organ tworzący formację obrony cywilnej,
12. Formacjami obrony cywilnej przeznaczonymi do wykonywania zadań ogólnych są pododdziały ratownictwa ogólnego.
13. Formacjami obrony cywilnej przeznaczonymi do wykonywania zadań specjalnych są pododdziały:
1) pierwszej pomocy medycznej,
2) likwidacji skażeń,
3) ratownictwa budowlanego,
4) ratownictwa komunalnego,
5) ratownictwa energetycznego,
6) schronowe,
7) przeciwpożarowe,
8) porządkowo-ochronne,
9) łączności,
10) zaopatrzenia,
11) wykrywania i alarmowania,
12) ochrony płodów rolnych,
13) ochrony produktów żywnościowych,
14) ochrony zwierząt gospodarskich i pasz,
15) ratownictwa chemicznego,
16) ratownictwa przeciwpowodziowego,
17) budowy i odbudowy awaryjnych ujęć wody.
§7
Finansowanie
1. Na finansowanie zadań z zakresu zarządzania kryzysowego i obrony cywilnej przeznacza się corocznie środki w wysokości nie niższej niż 1,0% Produktu Krajowego Brutto.
2. Dysponentem środków na zarządzanie kryzysowe i obronę cywilną jest Minister (Szef) Urzędu ds. Zarządzania Kryzysowego i Obrony Cywilnej.
3. Finansowanie zadań ochrony ludności na poziomie samorządu gminy, powiatu i województwa planuje się w ramach budżetów odpowiednio gmin, powiatów, województw i samorządów województw wg. klucza związanego z ilością mieszkańców.
4. W budżecie jednostki samorządu terytorialnego tworzy się rezerwę na realizację zadań własnych z zakresu ochrony ludności w wysokości nie mniejszej niż 1,0% wydatków budżetu jednostki samorządu terytorialnego.
5. Skarb Państwa wspiera przedsiębiorstwa, które dobrowolnie współpracują w ramach obrony cywilnej, poprzez przyznawanie ulg podatkowych, koncesji albo innych form wsparcia finansowego, w zamian za wystawione zdolności, zasoby ludzkie i materiałowe, a także w ramach wsparcia rozwoju technologii i wytwarzania prototypów.
6. Jednostki samorządu terytorialnego wspierają przedsiębiorstwa, które dobrowolnie współpracują w ramach obrony cywilnej, poprzez przyznawanie ulg w podatkach i opłatach lokalnych, zgód, koncesji albo innych form, w zamian za wystawione zdolności, zasoby ludzkie i materiałowe na rzecz zarządzania kryzysowego i obrony cywilnej.
§8
Przepisy końcowe
1. Art. 58 pkt. 6 ppkt. 3) Ustawy o obronie ojczyzny (Dz. U. z 2022 r. poz. 655) otrzymuje brzmienie – „kategoria D – niezdolny do służby wojskowej, o której mowa w pkt 1, w czasie pokoju, z wyjątkiem niektórych stanowisk służbowych przeznaczonych dla terytorialnej służby wojskowej, zdolny do służby w obronie cywilnej”,
2. Art. 559 pkt. 1 Służba zastępcza polega na: ppkt. 1) Ustawy o obronie ojczyzny (Dz. U. z 2022 r. poz. 655) otrzymuje brzmienie – „wykonywaniu prac na rzecz ochrony środowiska, ochrony przeciwpożarowej, ochrony zdrowia, pomocy społecznej, służby w formacjach obrony cywilnej, opieki nad osobami z niepełnosprawnościami albo bezdomnymi oraz na rzecz administracji publicznej i wymiaru sprawiedliwości przez podlegających obowiązkowi służby wojskowej, którym przekonania religijne lub wyznawane zasady moralne nie pozwalają na pełnienie tej służby”,
3. Traci moc ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (Dz. U. z 2023 z. poz. 122).
4. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.





Rozporządzenia Rady Ministrów.
1. Rozporządzenie RM w sprawie systemów wykrywania skażeń i powiadamiania o ich wystąpieniu oraz właściwości organów w tych sprawach
2. Rozporządzenie RM w sprawie organizowania ewakuacji i przyjęcia ludności, zwierząt, mienia, ochrony urządzeń użyteczności publicznej i ważnej dokumentacji.
3. Rozporządzenie RM w sprawie warunków technicznych i warunków technicznych użytkowania budowli ochronnych,
4. Rozporządzenie RM w sprawie zaopatrzenia ludności w sprzęt i środki ochrony indywidualnej.
5. Rozporządzenie RM w sprawie zaciemniania i wygaszania oświetlenia.
6. Rozporządzenie RM w sprawie organizowanie i prowadzenie akcji ratunkowych.
7. Rozporządzenie RM w sprawie udzielanie poszkodowanym pomocy medycznej i opieki religijnej.
8. Rozporządzenie RM w sprawie walki z pożarami.
9. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów
10. Rozporządzenie RM w sprawie tworzenia i przeznaczania rodzajów formacji obrony cywilnej, ich struktur organizacyjnych, czasów osiągania gotowości do działania oraz zadań i wyposażenia w niezbędny sprzęt i środki.
11. Rozporządzenie Ministra Kultury w sprawie organizacji i sposobu ochrony zabytków na wypadek konfliktu zbrojnego i sytuacji kryzysowych.
12. Rozporządzenie RM w sprawie przywrócenia i utrzymania porządku w strefach dotkniętych klęskami, przywróceniu działania niezbędnych służb użyteczności publicznej, w tym budowie i odbudowie awaryjnych ujęć wody pitnej.
13. Rozporządzenie RM w sprawie doraźnego grzebania zmarłych oraz postępowanie z padłymi zwierzętami.
14. Rozporządzenie RM w sprawie planowania i realizacji prac organizacyjnych.
15. Rozporządzenie RM w sprawie przygotowania zakładów pracy do zmiany produkcji i usług na potrzeby zarządzania kryzysowego i wojny.
16. Rozporządzenie RM w sprawie działalności planistycznej i organizacyjnej.
17. Rozporządzenie RM w sprawie edukacji społeczeństwa w zakresie budowania odporności na zagrożenia i sytuacje awaryjne w ramach powszechnej samoobrony, szkoleń i ćwiczeń uczestników zarządzania kryzysowego i obrony cywilnej,
18. Rozporządzenie w sprawie finansowania działań z zakresu zarządzania kryzysowego i obrony cywilnej.
19. Rozporządzenie RM w sprawie organizacji i funkcjonowania systemów łączności na potrzeby zarządzania kryzysowego, Obrony Cywilnej oraz współdziałania w czasie kryzysu i wojny.